ပြည်ပရောက်မြန်မာတွေ တာဝန်ကျေသွားပြီ သူတို့ကို ဂုဏ်ပြုရမယ်
ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ ၄ သန်းကနေ ၆ သန်းကြားရှိနိုင်တယ်လို့ စစ်တမ်းတွေကဆိုတယ်။ ဒါပေမဲ့ စစ်အုပ်စုရဲ့ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲပေးသူက ၃၀၀ လောက်ပဲရှိပါတယ်။ ဒါဟာ ဘာကိုပြောပြနေတာလဲ။ ပြည်ပရောက်မြန်မာတွေက သူတို့ရဲ့အသံကို အတိအလင်းဆုံး ပြောပြခဲ့ပါပြီ။ “ငါတို့ စစ်အာဏာရှင်တွေကို အသိအမှတ်မပြုဘူး” ဆိုတဲ့ သတင်းစကားကို ကမ္ဘာလုံးကြားအောင် ပြောလိုက်ကြတာပါ။
ဒါဟာ တိတ်ဆိတ်တဲ့ တော်လှန်ရေးတစ်ခုပါ။ လမ်းမထွက်တာ မဟုတ်ပေမယ့် ဒီတိတ်ဆိတ်မှုက အော်ဟစ်သံထက် ပိုပြီး အသံကျယ်နေပါတယ်။
စဉ်းစားကြည့်ပါ။ ၂၀၂၀ ခုနှစ် NLD အစိုးရလက်ထက်မှာ ပြည်ပကြိုတင်မဲ ၁ သိန်းခွဲ ရခဲ့တယ်။ ဒါတောင် ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကြီးဖြစ်နေချိန် ကပ်ရောဂါကို မမှုဘဲ ပြည်သူတွေ အားတက်သရော မဲပေးခဲ့ကြတာ။ အခု စစ်အုပ်စုလက်ထက်မှာ မဲပေးရမယ်ဆိုလို့ လျှောက်လွှာတင်တဲ့သူက ၅၀၀၀ လောက်ပဲရှိတယ်။ ဒါက ၉၅ ရာခိုင်နှုန်းကျော် ကျဆင်းသွားတယ်ဆိုတာပါ။ တကယ်တမ်းလာပေးတဲ့ သူက ဒီထက်အများကြီးနည်းနိုင်ပါတယ်။
ပြည်သူတွေက စစ်အုပ်စုကို လက်မခံဘူးဆိုတာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ထင်ရှားနေပြီ။ မဲအရေအတွက်တွေဟာ ရယ်စရာကောင်းလွန်းတဲ့ ရလာဒ်တွေပါ။
ထိုင်းတစ်နိုင်ငံလုံးမှာ မဲ ၃၀၀ လောက်ပဲရတယ်ဆိုတော့ တခြားနိုင်ငံတွေမှာရော ဘယ်လိုဖြစ်နေမလဲ မြင်ယောင်လို့ရပြီ။ မလေးရှားမှာ လူ ၄၀-၅၀ လောက်။ ကိုရီးယားမှာ သံရုံးရှေ့ လူမရှိ။ ဂျပန်မှာ အရေအတွက်တောင် မထုတ်ပြန်ရဲ။
အရင်တုန်းက စစ်အုပ်စုက အကြောက်တရားနဲ့ ပြည်သူတွေကို အုပ်ချုပ်နိုင်တယ်လို့ ထင်ခဲ့ကြတယ်။ နိုင်ငံကူးလက်မှတ်ကိုချုပ်ကိုင်ထားမယ်၊ အလုပ်လုပ်ခွင့်ကို သက်တမ်း မတိုးပေးဘူး၊ မှတ်ပုံတင်ကိစ္စကို ပိတ်ပင်မယ်ဆိုပြီး ခြိမ်းခြောက်ရင် ပြည်သူတွေက ကြောက်ပြီး လိုက်လုပ်မယ်လို့ တွက်ထားခဲ့ကြတယ်။
ဒါပေမဲ့ လက်တွေ့မြေပြင်မှာတော့ ဘာဖြစ်သွားလဲ။ သန်းချီသောပြည်သူတွေက သူတို့ရဲ့ဘဝကို စွန့်စားပြီးတောင် “မဲမပေးဘူး” လို့ ပြတ်ပြတ်သားသား ဆုံးဖြတ်လိုက်ကြတယ်။
ထိုင်းရောက် မြန်မာတစ်ဦး ပြောတဲ့စကားက အရမ်းကောင်းတယ်။ “တော်တော်များများကတော့ ဒီနှစ် စစ်တပ်ရွေးကောက်ပွဲကို စိတ်ဝင်စားမှုမရှိဘူး။ ပြည်ပရောက်နေသူတွေကလည်း မဲပေးတာကို ခေါင်းထဲမရှိဘူး” တဲ့။
ဒါက ရိုးရိုးရှင်းရှင်းပဲ။ ဘယ်လောက်ပဲ ခြိမ်းခြောက်ခြောက်၊ ဖိအားပေးပေး လူတွေက စစ်အာဏာရှင်တွေကို အသိအမှတ်မပြုတော့ဘူး။ ဒါဟာ ပြည်သူတွေရဲ့ အင်အားပါ။ စစ်အုပ်စုတွေရဲ့ အကြီးမားဆုံး အရှုံးပါ။
ထိုင်းရောက်မြန်မာတစ်ယောက်က CJ Platform ကို ပြောတဲ့စကား အရမ်းမှန်တယ်။ “ဒါဟာ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲဆိုတာ မြန်မာနိုင်ငံသားတိုင်းသိပါတယ်။ ဒီလို ရွေးကောက်ပွဲကို မဲထည့်ဖို့ မလိုသလို အသိအမှတ်လည်း မပြုပါဘူး”တဲ့။
ဒီစကားထဲမှာ အားလုံးပါနေပြီ။ ဘာလို့ မဲမပေးကြလဲဆိုတော့ ဒါဟာ စစ်မှန်တဲ့ရွေးကောက်ပွဲ မဟုတ်လို့ပါ။ စစ်အာဏာရှင်တွေက သူတို့ရဲ့အာဏာကို တရားဝင်အသွင်ဆောင်ဖို့ လုပ်နေတဲ့ နိုင်ငံရေးပြဇာတ်တစ်ခုပါပဲ။
ဘန်ကောက်မြို့မှာ မြန်မာ ၁ သန်းကျော်နေပေမဲ့ မဲက ၂၀၀-၃၀၀ လောက်ပဲရတယ်ဆိုတော့ ပြည်သူတွေက ဒီရွေးကောက်ပွဲကို ဘယ်လောက်လျစ်လျူရှုနေကြတယ်ဆိုတာ သိသာထင်ရှားပါပဲ။
စစ်အုပ်စုက တစ်နိုင်ငံလုံး တစ်ပြိုင်နက်တောင် ရွေးကောက်ပွဲမကျင်းပနိုင်ဘူး။ ၃ ကြိမ်ခွဲပြီး လုပ်ရတယ်။ လုံးဝမကျင်းပနိုင်တာက ၆၅ မြို့နယ် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းပဲကျင်းပနိုင်တာက မြို့နယ် ၁၀၀ ကျော် ဒါကပဲ သူတို့ရဲ့ အားနည်းချက်ကို ပြောပြနေတယ်။ နယ်မြေစိုးမိုးနိုင်စွမ်း မရှိဘူးဆိုတာ ကိုယ့်ဟာကိုယ် ဝန်ခံနေတာပါပဲ။
ဒီနေရာမှာ အထူးအံ့သြစရာကတော့ ဘန်ကောက်မြို့တစ်ခုတည်းမှာပဲ မြန်မာလူဦးရေ ၁ သန်းကျော်ရှိတယ်။ Media Intelligence Group (MIG) ရဲ့ သုတေသနအချက်အလက်တွေအရ ထိုင်းတစ်နိုင်ငံလုံးမှာ မြန်မာလူဦးရေ ၆ဒဿမ၈ သန်းထိ ရှိနိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းထားတယ်။ အလုပ်သမားအရေးလှုပ်ရှားသူတွေကတော့ ၇ သန်းနီးပါး ရှိလိမ့်မယ်လို့ ပြောတယ်။
မဲပေးသူ အများစုကလည်း သံရုံးဝန်ထမ်းတွေ၊ အစိုးရပညာသင်တွေ ဖြစ်နေတယ်။ ထိုင်းမှာ မဲလာပေးတဲ့ အရပ်သားက ၁၀၀ ကျော်ပဲ ရှိတယ်။ ဝန်ထမ်းတွေ၊ ပညာသင်တွေပါမှ ၂၇၀ ကျော်ရတယ်တဲ့။ ဒါဆိုရင် မဖြစ်မနေ မဲပေးရတဲ့သူတွေပဲ ပေးနေတာပေါ့။
ကြိုတင်မဲပုံစံတောင်းသူက ၁,၀၀၀ ကျော်ရှိပေမဲ့ အမှန်တကယ်မဲပေးသူက ၁၀၀ ကျော်ပဲရှိတယ်ဆိုတော့ လူတွေက သဘောထားပြောင်းသွားတာ မဟုတ်ဘူး။ အစကတည်းက စိတ်ဝင်စားမှုပဲ မရှိတာပါ။
စစ်အုပ်စုက နိုင်ငံတကာသံရုံးပေါင်း ၅၂ ရုံ မှာ မဲရုံတွေဖွင့်ခဲ့တယ်။ တရားဝင်မှုရဖို့ ကြိုးစားနေတာပါ။ ဒါပေမဲ့ နိုင်ငံပေါင်း ၅၀ ကျော် က စုစုပေါင်းမဲပေးဖို့ လျှောက်လွှာတင်သူ ၅,၀၀၀ လောက်ပဲရတယ်။ ပျမ်းမျှတွက်ရင် တစ်နိုင်ငံမှာ မဲ ၁၀၀ လောက်ပဲ လာပေးတယ်ဆိုတာပါပဲ။
အချို့နိုင်ငံတွေမှာတော့ ဆယ်ဂဏန်းတောင် မရောက်။ ကိုရီးယားမှာ သံရုံးရှေ့ မဲပေးသူမရှိ။ ရက်တွေတိုးပြီး စောင့်ခဲ့ရတယ်။ သံရုံးရှေ့မှာ မဲလာပေးသူမရှိပေမဲ့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေရဲ့ ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြပွဲတွေကတော့ ရှိတယ်။
ဒီနေရာမှာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောချင်တာက ပြည်ပရောက်မြန်မာတွေ သူတို့ရဲ့တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ပြီးပြီ။ စစ်အာဏာရှင်တွေရဲ့ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲကို အသိအမှတ်မပြုဘဲ ဆန့်ကျင်ခဲ့ကြတယ်။
သူတို့ရွေးချယ်ခဲ့ရတယ်။ စစ်အုပ်စုကအကျပ်ကိုင်နိုင်တဲ့ နိုင်ငံကူးလက်မှတ်ကိစ္စ၊ အလုပ်လုပ်ခွင့်ကိစ္စ၊ မှတ်ပုံတင်ကိစ္စ စတဲ့ အရေးကြီးတဲ့ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာကိစ္စတွေကို စွန့်လွှတ်ပြီး “မဲမပေးဘူး” လို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြတယ်။
ဒါဟာ သူရဲကောင်းတွေရဲ့ ရပ်တည်ချက်ပါ။ ကြောက်ရွံ့မှုကို နိုင်အောင်လုပ်ခဲ့ကြတာပါ။ မတရားမှုကို လက်မခံဘဲ ခုခံတော်လှန်ခဲ့ကြတာပါ။
ထိုင်းမှာပဲ သန်းချီသော မြန်မာတွေ အလုပ်လုပ်နေကြတယ်။ အလုပ်ခက်တယ်။ ဘဝ ခက်ခဲတယ်။ ဒါပေမဲ့ သူတို့က စစ်အာဏာရှင်တွေကို အသိအမှတ်မပြုဖို့ ရပ်တည်ခဲ့ကြတယ်။ မိမိတို့ရဲ့ဂုဏ်သိက္ခာကို စွန့်လွှတ်ခဲ့ခြင်း မဟုတ်ဘူး။
ပြည်တွင်းမှာ CDM ဝန်ထမ်းတွေ၊ PDF တွေ၊ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးသမားတွေ အသက်စွန့်ပြီး တိုက်ပွဲဝင်နေကြတယ်။ အရပ်သားပြည်သူတွေ နေ့စဉ် ဒုက္ခဆင်းရဲတွေ ခံစားနေကြတယ်။
ပြည်ပရောက်မြန်မာတွေက သူတို့နဲ့ တစ်လုံးတစ်ဝတည်း ရပ်တည်ကြောင်း သက်သေပြခဲ့ကြတယ်။ “ငါတို့လည်း စစ်အာဏာရှင်တွေကို မအသိအမှတ်ပြုဘူး” ဆိုတဲ့ သတင်းစကားကို ကမ္ဘာလုံးသိအောင် ပြောပြခဲ့ကြတယ်။
ဒါဟာ အရေးကြီးတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းက မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ အသံကို ကြားနေတယ်။ ၉၅ ရာခိုင်နှုန်းကျော် ကျဆင်းတဲ့ မဲပေးနှုန်းက စစ်အုပ်စုရဲ့ တရားဝင်မှုကို လုံးလုံးလျားလျား ချိုးဖျက်လိုက်တယ်။
အမေရိကန်၊ ဥရောပသမဂ္ဂ၊ ကနေဒါ၊ ဩစတြေးလျ၊ ဂျပန် အစရှိတဲ့ နိုင်ငံတွေက စစ်အုပ်စုရဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကို အသိအမှတ်မပြုဘူးလို့ ကြေညာထားပြီးသား။ ကုလသမဂ္ဂကလည်း တရားဝင်မှုမပေးဘူး။ အာဆီယံနိုင်ငံတွေကလည်း စစ်အုပ်စုနဲ့ တရားဝင်ဆက်ဆံရေးကို ကန့်သတ်ထားတယ်။
အခု ပြည်ပရောက်မြန်မာတွေက ဒီအသိအမှတ်မပြုမှုကို ပိုမိုခိုင်မာအောင် လုပ်ပေးလိုက်တယ်။ ကိန်းဂဏန်းတွေက ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောပြနေတယ်။ မြန်မာပြည်သူတွေက စစ်အာဏာရှင်တွေကို လက်မခံဘူးဆိုတာ။
နိုင်ငံတကာမီဒီယာတွေ၊ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေ၊ နိုင်ငံတကာအစိုးရတွေက ဒီကိန်းဂဏန်းတွေကို ကြည့်ပြီး မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ စစ်မှန်တဲ့ဆန္ဒကို နားလည်လာမှာပါ။
ဒါဟာ တော်လှန်ရေးရဲ့ တစိတ်တပိုင်းပါ။ ပြည်တွင်းက လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲတွေ၊ CDM လှုပ်ရှားမှုတွေ၊ ပြည်သူ့ဒုက္ခခံမှုတွေနဲ့အတူ ပြည်ပရောက်မြန်မာတွေရဲ့ “တိတ်ဆိတ်သော ငြင်းဆန်မှု” ဟာ အရေးပါတဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုပါ။
ပြည်ပရောက်မြန်မာတွေကို ဂုဏ်ပြုချင်ပါတယ်။ သူတို့ဘဝ ခက်ခဲနေပေမဲ့ မျှော်လင့်ချက်ကို မစွန့်ခဲ့ကြဘူး။ စစ်မှန်တဲ့ဒီမိုကရေစီအတွက် ရပ်တည်နေဆဲပါ။
ထိုင်းမှာ အလုပ်ခက်ခဲတယ်။ လစာနည်းတယ်။ နေထိုင်ရေး စိန်ခေါ်မှုတွေ အများကြီးရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ သူတို့က သူတို့ရဲ့ဂုဏ်သိက္ခာကို စောင့်ရှောက်ထားတယ်။ စစ်အာဏာရှင်တွေရဲ့ ခြေဖဝါးအောက်မှာ မဝင်ခဲ့ကြဘူး။
မလေးရှားမှာ၊ စင်္ကာပူမှာ၊ ကိုရီးယားမှာ၊ ဂျပန်မှာ၊ ဥရောပမှာ၊ အမေရိကမှာ နေထိုင်နေကြတဲ့ မြန်မာတွေလည်း အတူတူပါပဲ။ သူတို့ရဲ့အသံက တူညီတယ်။ “ငါတို့ စစ်အာဏာရှင်တွေကို အသိအမှတ်မပြုဘူး”။
၂၀၂၀ ခုနှစ် NLD အစိုးရလက်ထက်မှာ ပြည်ပမဲ ၁ သိန်းခွဲ ရခဲ့တယ်။ ဘာကြောင့်လဲ။ လူတွေက ယုံကြည်မှုရှိလို့ပါ။ အဲဒီရွေးကောက်ပွဲဟာ စစ်မှန်တယ်လို့ ယုံကြည်လို့ပါ။ သံရုံးရှေ့ ပလက်ဖောင်းတွေမှာ မဲပေးဖို့ ညအိပ်စောင့်ဆိုင်းခဲ့ကြတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသား အခုဘယ်ရောက်ကုန်တာလဲ။ မအခု စစ်အုပ်စု လက်ထက်မှာ မဲ ပေးမယ်ဆိုပြီး တင်ထားသူတောင် ၅,၀၀၀ လောက်ပဲရှိခဲ့တယ်။ ဘာကြောင့်လဲ။ လူတွေက ယုံကြည်မှုမရှိလို့ပါ။ အဲဒီရွေးကောက်ပွဲဟာ အတုအယောင်ပဲဆိုတာ လူတွေသိနေလို့ပါ။
ဒီခြားနားချက်က အရာအားလုံးကို ပြောပြနေပါတယ်။ ပြည်သူတွေက တရားမျှတမှုကို လိုချင်တယ်။ စစ်မှန်တဲ့ကိုယ်စားပြုမှုကို လိုချင်တယ်။ စစ်အာဏာရှင်တွေရဲ့ အတုအယောင်ကို လက်မခံဘူး။
စစ်အုပ်စုက ဒီမဲပေးနှုန်းကို ကြည့်ပြီး တစ်ခုခုသင်ယူလိမ့်မလား။ မသင်ယူဘူးလို့ထင်ပါတယ်။ သူတို့က နားမထောင်တတ်တဲ့သူတွေဖြစ်လို့ပါ။
သို့သော် ကမ္ဘာက သင်ယူလိမ့်မယ်။ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းက မြင်နေပြီ။ မြန်မာပြည်သူတွေက စစ်အာဏာရှင်တွေကို လက်မခံဘူးဆိုတာ။
ပြည်ပရောက်မြန်မာသန်းချီ သူတို့ရဲ့တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ပြီးပြီ။ စစ်အာဏာရှင်တွေရဲ့ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲကို ငြင်းဆန်ခဲ့ကြပြီ။ မဲမပေးခြင်းဖြင့် “ငါတို့ သင့်ကို အသိအမှတ်မပြုဘူး” ဆိုတဲ့ သတင်းစကားကို ပြတ်ပြတ်သားသား ပေးပို့ခဲ့ကြပြီ။
ဒီတော်လှန်ရေးဟာ ရှည်လျားမယ်။ ခက်ခဲမယ်။ ဒါပေမဲ့ ပြည်သူတွေရဲ့ဆန္ဒက ရှင်းနေပြီ။ သူတို့က စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို လက်မခံဘူး။ စစ်မှန်တဲ့ဒီမိုကရေစီကိုသာ လိုချင်တယ်။
ပြည်ပရောက်မြန်မာတွေ၊ မင်းတို့ တာဝန်ကျေပြီ။ မင်းတို့ရဲ့ရပ်တည်ချက်က ပြတ်သားတယ်။ မင်းတို့ရဲ့အသံက ကျယ်လောင်တယ်။ မင်းတို့ရဲ့ယုံကြည်ချက်က ခိုင်မာတယ်။
ဆက်လက်ရပ်တည်ကြပါ။ ဒီမိုကရေစီက ရောက်လာလိမ့်မယ်။ အခုမဟုတ်ရင် နောက်တစ်ခါ။ ဒါပေမဲ့ ရောက်လာမှာ သေချာတယ်။ ဘာကြောင့်လဲ။ မင်းတို့လို သတ္တိရှိတဲ့ပြည်သူတွေ ရှိနေသမျှ စစ်အာဏာရှင်တွေ ဘယ်တော့မှ မအောင်နိုင်ဘူးလို့ပါ။
(ဒီဆောင်းပါးသည် ပြည်ပရောက်မြန်မာတွေရဲ့ ရဲရင့်သောရပ်တည်ချက်ကို ဂုဏ်ပြုရေးသားထားခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ သူတို့သည် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းသို့ ပြည်သူတို့၏စစ်မှန်သောဆန္ဒကို ထောက်ပြပေးခဲ့သူများ ဖြစ်ကြောင်း မှတ်တမ်းတင်လိုပါသည်။)