ထိုင်ဝမ်သမ္မတက တရုတ်ပြည်မကြီးကို “မိခင်နိုင်ငံ” အဖြစ် လက်မခံနိုင်လို့ပြော

Author အဂ္ဂ
Categories
Published on Oct 08, 2024

ထိုင်ဝမ်သမ္မတ လိုင်ချင်တီက တရုတ်ပြည်မကြီးဟာ ထိုင်ဝမ်ရဲ့ “မိခင်နိုင်ငံ” ဖြစ်လာဖို့ “လုံးဝ မဖြစ်နိုင်” ဘူးလို့ အောက်တိုဘာ ၆ ရက်နေ့မှာ ပြောကြားခဲ့တယ်လို့ နိုင်ငံတကာသတင်းဌာနတွေရဲ့ ဖော်ပြချက်အရ သိရပါတယ်။

 

အခုလို ပြောကြားမှုဟာ  လာမယ့် အောက်တိုဘာ ၁၀ ရက်နေ့မှာ ကျရောက်မယ့် နိုင်ငံတော်နေ့မှာ ပြောကြားမယ့် သူ့ရဲ့ ပထမဦးဆုံး နိုင်ငံတော်နေ့ မိန့်ခွန်းမတိုင်ခင် အချိန်ကိုက်ပြောကြားခဲ့တာဖြစ်ပြီး တရုတ်နဲ့ ထိုင်ဝမ်ကြား သမိုင်းဝင်ပဋိပက္ခကို ထင်ဟပ်ပြသခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

 

“ပြီးခဲ့တဲ့ အောက်တိုဘာ ၁ ရက်နေ့မှာ ကျွန်တော်တို့ အိမ်နီးချင်း တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ (PRC) က သူတို့နိုင်ငံရဲ့ သက်တမ်း ၇၅ နှစ်ပြည့်တဲ့ အထိမ်းအမှတ်နေ့ကို ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။။ နောက်လာမယ့် ရက်အနည်းငယ်အကြာမှာ တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ (ROC – ထိုင်ဝမ်) က နိုင်ငံသက်တမ်း ၁၁၃ နှစ်ပြည့် အထိမ်းအမှတ်နေ့ကို ကျင်းပတော့မှာပါ။ ဒါကြောင့် သက်တမ်းအရ ပြောရမယ်ဆိုရင် တရုတ်ပြည်ဟာ ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံသားတွေရဲ့ မိခင်နိုင်ငံဖြစ်လာဖို့ လုံးဝမဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ ဆန့်ကျင်ဘက်အနေနဲ့ နိုင်ငံသက်တမ်း ၇၅ နှစ်အထက် ရှိနေပြီဖြစ်တဲ့ ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံကသာ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသားတွေရဲ့ မိခင်နိုင်ငံ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်” လို့ ထိုင်ဝမ်သမ္မတ လိုင်ချင်တီက သမိုင်းအထောက်အထားနဲ့ ပြောဆိုခဲ့တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

 

ဒီစကားဟာ တရုတ်အစိုးရကို ပိုပြီး အမျက်ထွက်စေမဲ့ မှတ်ချက်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီဟာ ထိုင်ဝမ်ကို တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ထားပြီး လိုအပ်ရင် အင်အားသုံးပြီး ပြန်လည်ပေါင်းစည်းမယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်ထားပါတယ်။

 

ဒါပေမဲ့ ထိုင်ဝမ်ကျွန်းသားအများစုကတော့ သူတို့ကိုယ်သူတို့ ထိုင်ဝမ်လူမျိုးအဖြစ် သီးခြားခံယူထားပြီး တရုတ်ပြည်မကြီးရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်လာဖို့ ဆန္ဒမရှိကြပါဘူး။

 

တရုတ်ပြည်မကြီးရဲ့ ခေါင်းဆောင် ရှီကျင့်ဖျင်ကလည်း တရုတ်နိုင်ငံ အမျိုးသားနေ့ အခမ်းအနားမှာ “ထိုင်ဝမ်နဲ့ ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေးဟာ ရပ်တန့်လို့မရတဲ့ သမိုင်းကြောင်းဖြစ်တယ်” လို့ ထပ်မံပြောကြားခဲ့ပါသေးတယ်။

 

သမ္မတလိုင်ဟာ မေလကတည်းက ရာထူးစတင်ထမ်းဆောင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး၊ ထိုင်ဝမ်ရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာ ပိုင်ဆိုင်မှုကို ထောက်ခံသူတစ်ဦးဖြစ်တဲ့အတွက် တရုတ်အစိုးရရဲ့ အမြင်စောင်းမှုကို ခံနေရသူဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်အစိုးရက သူ့ကို “အန္တရာယ်ရှိတဲ့ ခွဲထွက်ရေးသမား” လို့ တံဆိပ်ကပ်ထားပါတယ်။

 

ဒီမှတ်ချက်ကြောင့် တင်းမာမှုတွေကို ပိုမိုမြင့်တက်စေနိုင်ပါတယ်။ ထိုင်ဝမ်မှာ အကြီးဆုံးအတိုက်အခံပါတီဖြစ်တဲ့ ကူမင်တန်ပါတီက နိုင်ငံရေးသမားတွေကတော့ သမ္မတလိုင်ရဲ့ မှတ်ချက်ကို ဝေဖန်ထားပါတယ်။ သူတို့က လက်ရှိအာဏာရပါတီဖြစ်တဲ့ ဒီမိုကရက်တစ် တိုးတက်ရေးပါတီဟာ တရုတ်နဲ့ တင်းမာမှုတွေကို မလိုအပ်ဘဲ ဖန်တီးနေတယ်လို့ စွပ်စွဲထားပါတယ်။

 

တရုတ်အစိုးရဘက်ကတော့ သမ္မတလိုင်ရဲ့ ဒီမှတ်ချက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး တရားဝင်တုံ့ပြန်မှု မပြုလုပ်သေးပါဘူး။ တရုတ်နိုင်ငံမှာ အမျိုးသားနေ့ အားလပ်ရက်ရှည် ကျင်းပနေဆဲဖြစ်ပြီး၊  ဒီကနေ့ အောက်တိုဘာ ၇ ရက်နေ့ဟာ အားလပ်ရက် နောက်ဆုံးနေ့ဖြစ်ပါတယ်။

 

နိုင်ငံရေးလေ့လာသူတွေကတော့ ဒီလိုမှတ်ချက်မျိုးဟာ ထိုင်ဝမ်မှာ လာမယ့်နှစ် ဇန်နဝါရီလမှာ ကျင်းပမယ့် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲအတွက် ပြင်ဆင်မှုတစ်ခုလို့ ယူဆကြပါတယ်။ သမ္မတလိုင်ဟာ အဲဒီရွေးကောက်ပွဲမှာ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မယ့်သူတွေထဲက တစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။

 

တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ (ROC) ကို ၁၉၁၂ ခုနှစ်မှာ တည်ထောင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး အဲဒီအချိန်ဟာ အမျိုးသားရေး ဝါဒီတွေရဲ့ တော်လှန်ရေးကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ နောက်ဆုံးမင်းဆက်ဖြစ်တဲ့ ချင်းမင်းဆက်ကို ဖြုတ်ချနိုင်ခဲ့တဲ့ အချိန်ဖြစ်ပါတယ်။  ROC စတင်တည်ထောင်ချိန်မှာ ထိုင်ဝမ်ကျွန်းက ဂျပန်ကိုလိုနီအဖြစ် ရှိနေခဲ့ပါတယ်။ ထိုင်ဝမ်ကျွန်းဟာ ၁၉၁၂ မတိုင်ခင် နှစ်ပေါင်း ၂၀‌ လောက်ကတည်းက ချင်းမင်းဆက်ဟာ ဂျပန်နဲ့စစ်ပွဲမှာ ရှုံးနိမ့်ခဲ့တာကြောင့် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းကို ဂျပန်လက်ထဲ ထိုးအပ်ထားခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

 

နောက်ပိုင်း ၁၉၄၅ ခုနှစ်မှာ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီးပြီးဆုံးပြီး ဂျပန်ရှုံးနိမ့်သွားတဲ့အခါ ROC က ထိုင်ဝမ်ကို ပြန်လည်ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ လေးနှစ်အကြာ ၁၉၄၉ ခုနှစ်မှာတော့ ROC အစိုးရဟာ မော်စီတုန်းရဲ့ ကွန်မြူနစ်တပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ ပြည်တွင်းစစ်မှာ ရှုံးနိမ့်ခဲ့တဲ့အတွက် တရုတ်ပြည်မကနေ ထိုင်ဝမ်ကျွန်းဆီကို ထွက်ပြေးခဲ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ROC ရဲ့ အစိုးရဌာနချုပ်ကို ဘေကျင်းကနေ တိုင်ပေကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ရတာပါ။

 

ဘေကျင်းမှာတော့ တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ (CCP) က အာဏာရယူပြီး ၁၉၄၉ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၁ ရက်နေ့မှာ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ (PRC) ကို တည်ထောင်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီကတည်းက နှစ်ဖက်စလုံးမှာ သီးခြားအစိုးရတွေနဲ့ အုပ်ချုပ်လာခဲ့ကြတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

 

ဓာတ်ပုံ – Chang Ying Ying/ AP

 

ကိုးကား – CNN