ဒီတစ်ပတ် ကမ္ဘာကြီး ဘာထူးလဲ? (စက်တင်ဘာ ၂၉ မှ အောက်တိုဘာ ၅ ရက်အထိ)

Published on Oct 06, 2024

ဒီတစ်ပတ် (စက်တင်ဘာ ၂၉ မှ အောက်တိုဘာ ၅ ရက်အထိ) အတွင်းမှာတော့ အီရန် ရေနံတွင်းတွေကို မထိခိုက်ဖို့ အမေရိကန် သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒမ်က တောင်းဆိုလိုက်တဲ့ သတင်းအပါအဝင် ထိုင်းမှာ ကလေးတွေလိုက်ပါလာတဲ့ ကျောင်းကား မီးလောင်တဲ့သတင်းတွေဟာ ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်းသတင်းတွေ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ရဝမ်ဒါနိုင်ငံမှာ မားဘာ့ဂ် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက် ပြန့်ပွားမှုကြောင့် လူသေဆုံးမှုတွေ၊ ထိုင်းမှာ ဝန်ကြီးချုပ်ကို အစုရှယ်ယာကိစ္စတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ စုံစမ်းစစ်ဆေးဖို့ တောင်းဆိုတဲ့ သတင်း၊ အားကစားသတင်းတွေထဲမှာတော့ ပေါလ်ပေါ့ဂ်ဘာရဲ့ လေးနှစ်ပွဲပယ်ပြစ်ဒဏ် အယူခံအောင်မြင်တဲ့သတင်းတွေကို အနှစ်ချုပ် ဖော်ပြပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

****************************************

“တိုက်တာ တိုက်၊ ငွေတွင်းကို မထိဖို့ ဂျိုးဘိုင်ဒန် အစ္စရေးကို သတိပေး”

အီရန်-အစ္စရေး အပြန်အလှန်တိုက်ခိုက်မှုတွေကြားမှာ အစ္စရေးအနေနဲ့ အီရန်ပိုင်ဆိုင်ထားတဲ့ ရေနံတွင်းတွေကို မထိခိုက်ဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ ပြီးခဲ့တဲ့ သောကြောနေ့၊ အိမ်ဖြူတော်မှာ ပြုလုပ်တဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။ လက်ရှိမှာ အီရန်ကို ပြန်လည်တုံ့ပြန်ဖို့ အစ္စရေးဘက်က ဆွေးနွေးမှုတွေ ပြုလုပ်နေကြတာပါ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် ပြီးခဲ့တဲ့ အင်္ဂါနေ့ညမှာ အီရန်က ပဲ့ထိန်းတပ် မစ်ဇိုင်းဒုံးကျည် ရာချီကို အစ္စရေးဘက်ကို ပစ်ခတ်ခဲ့လို့ပါ။

 

ဒါကြောင့်လည်း အစ္စရေးနဲ့ အီရန်ရဲ့ ဒေသတွင်း မဟာမိတ်အဖွဲ့တွေကြား တစ်နှစ်ကြာ ပဋိပက္ခက ဇာတ်ရှိန်အမြင့်ဆုံး ဖြစ်သွားခဲ့ပါတယ်။ ဂျိုးဘိုင်ဒန်ကတော့ အစ္စရေးအနေနဲ့ ဘယ်သူ့ကိုပဲဖြစ်ဖြစ်  ပြန်လည်ပြီးတော့ တုံ့ပြန်ခွင့် ရှိတယ်ဆိုပေမဲ့ အရပ်ဘက် ထိခိုက်သေဆုံးမှုမရှိအောင်တော့ သတိချပ်သင့်တယ်လို့  သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ထပ်ဆောင်းပြောခဲ့ပါသေးတယ်။

****************************************

 

“ထိုင်းတွေနှလုံး နုန်းခဲ့ရတဲ့ ကျောင်းကားမီးလောင်မှု”

 

ထိုင်းနိုင်ငံမြောက်ပိုင်း အူထိုင်းဌာနီကနေ အယုဒ္ဓယနဲ့ နန်သန်ဘူရီကို လေ့လာရေးခရီးထွက်လာတဲ့ ကျောင်းကားတစ်စီးဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ အင်္ဂါနေ့က မီးလောင်ခဲ့ပါတယ်။

ဒီမီးလောင်မှုမှာတော့ အသက် ၇ နှစ်ကနေ ၁၄ နှစ်ရှိတဲ့ ကျောင်းသား/သူ ၂၀ နဲ့ ဆရာ သုံးဦး သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဖယ်ထောင်ထန် ရှင်နာဝပ်ထရာက ဗုဒ္ဓဟူးမနက်၊ ဘန်ကောက်မှာ ပြုလုပ်တဲ့ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောခဲ့ပါတယ်။

သူ(မ)ရဲ့ ပြောကြားချက်အရတော့ ဒီသေဆုံးမှု အဖြစ်ဆိုးဟာ ခရီးမသွားခင် ကားကို သေချာမစစ်ခဲ့တဲ့ ကားသမားတွေရဲ့ ပေါ့လျော့မှုကြောင့်လို့ ပြောပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ကုန်းလမ်းသယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ယာဉ်တွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေ လုပ်သွားမယ်ဆိုတဲ့အကြောင်းလည်း အသိပေးပါတယ်။

ကျောင်းသား ၃၈ ယောက်နဲ့ ဆရာ ၆ ယောက်လိုက်ပါလာတဲ့ အဲဒီကားဟာ တစ်နာရီ ကီလို ၈၀ ကျော် နှုန်းနဲ့ မောင်းခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဘန်ကောက်မြို့ ရောက်ခါနီး Rangsit အဝေးပြေးလမ်းမအရောက်မှာ အရှိန်မထိန်းနိုင်ဘဲ ကားငယ်တစ်စီးအပြင် လမ်းဘေး လက်ရမ်းတွေကိုပါ တိုက်မိခဲ့တာပါ။ အဲဒီနောက်  မီးစလောင်ကျွမ်းခဲ့တဲ့အပြင် ဓါတ်ငွေ့အိုးကိုပါ မီးကူးပြီး ကားတစ်စီးလုံး မီးလောင်သွားခဲ့တာပါ။

ထွက်ပြေးခဲ့တဲ့ အသက် (၄၈) နှစ်အရွယ်  ကားသမားကိုတော့ ဖမ်းဆီးမိထားပြီး လက်ရှိမှာ ထိုင်းရဲတွေက စစ်ဆေးနေပါတယ်။ သူဟာ အနိမ့်ဆုံး အမှု ၄ မှုလောက်နဲ့ တရားစွဲခံရဖို့ ရှိနေပါတယ်။

သေဆုံးသူတွေအတွက် တစ်ဦးကို နစ်နာကြေး ဘတ်နှစ်သန်း လေးသိန်းနဲ့ ဒဏ်ရာရသူကို ဘတ် (၇) သိန်း ကူညီသွားမှာဖြစ်ကြောင်း ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ရုံးက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

****************************************

 

“မျောက်ကျောက်မပြီးခင် အာဖရိကကို ထပ်ထောင်းမယ့် မားဘာ့ဂ် ဗိုင်းရပ်စ်”

 

မျောက်ကျောက် ခေါ် Mpox ကူးစက်မြန် ရောဂါဖိထောင်းခံနေရတဲ့ အာဖရိကနိုင်ငံတွေမှာ နောက်ထပ် ဗိုင်းရပ်စ်သစ်တစ်ခုထပ်မံပေါ်ပေါက်လာပြန်ပါတယ်။

အဲဒါကတော့ ရဝမ်ဒါနိုင်ငံမှာ ကူးစက်မြန် မားဘာ့ဂ် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ပြန့်ပွားလာနေတာဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် အနည်းဆုံး လူရှစ်ဦးလောက်အထိ သေဆုံးနေရပြီး ဒီဗိုင်းရပ်စ်ဟာ အီဘိုလာရောဂါနဲ့ လက္ခဏာဆင်တူပါတယ်။

ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်သူဟာ ကိုယ်ပူ၊ ကိုယ်လက်ကိုက်ခဲ၊ ဝမ်းပျက်၊ အော့အန် စတဲ့ လက္ခဏာတွေအပြင် တချို့ဆိုရင် သွေးထွက်လွန်ပြီး အသက်ဆုံးရှုံးတာမျိုးတွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) ကတော့ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးဟာ ရောဂါကူးစက်ခံရသူ တဝက်လောက်ကို သေဆုံးစေပြီး အရင်က ရောဂါဖြစ်မှုတွေအတွင်း လူနာ ၂၄ ရာခိုင်နှုန်းကနေ ၈၈ ရာခိုင်နှုန်းအတွင်း သေဆုံးခဲ့ရတယ်လို့လည်း အသိပေးထားပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က  ဒီဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့် လူရာပေါင်းများစွာ သေဆုံးခဲ့ရပါတယ်။ အများအားဖြင့် သေဆုံးသူတွေဟာ အာဖရိကက ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီရောဂါဖြစ်ပွားမှုဟာ ယူဂန်ဒါနိုင်ငံက တင်ပို့တဲ့ အာဖရိက အမွှေးစိမ်း မျောက်တွေဆီကနေ လာတာလို့ လေ့လာသူတွေက အသိပေးထားပြီး ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးဟာ တခြားတိရစ္ဆာန်တွေနဲ့လည်း ဆက်နွယ်မှု ရှိတယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။

****************************************

 

“ခေါင်ကို လိုက်ဖြုတ်ဖို့ကြံနေတဲ့ Jack”

 

ရွမ်ခရိုင် လီကစ်ဝတ်တနာဆိုတဲ့ နိုင်ငံရေးသမားဟာ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ “Jack the Giant Slayer” “လူ့ဘီလူးတွေကို စေစားသူ” လို့ နာပြောင်ရထားပါတယ်။

သူက ထင်ရှားတဲ့ နိုင်ငံရေးသမားတွေကို စိန်ခေါ်ပြီး နှက်ချတာတွေကို လုပ်နိုင်သူပါ။

အခုလည်း ဝန်ကြီးချုပ်သစ်အဖြစ်တက်လာတာ လပိုင်းသာရှိသေးတဲ့ ဖယ်ထောင်ထန် ရှင်နာဝပ်တရာကို သူ့ရဲ့ Alpine ဂေါက် (Golf ) နဲ့ အားကစားကလပ်ရဲ့ အစုရှယ်ယာကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျင့်ဝတ်ပိုင်းဆိုင်ရာဆောင်ရွက်ချက်ကို စုံစမ်းစစ်ဆေးပေးဖို့ အောက်တိုဘာ ၁ ရက် အင်္ဂါနေ့မှာ တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။

ရွမ်ခရိုင်ဟာ စစ်တပ်ကျောထောက်နောက်ခံပြုထားတဲ့ ပလန်ပရာချာရတ်ပါတီ (PPRP) ရဲ့ လွှတ်တော်အမတ်ဟောင်းဟာ စည်းမျဉ်းခံဘုရင်စနစ်ကို ဆန့်ကျင်တယ်လို့ ယုံကြည်ရတဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေကို ဖျက်သိမ်းဖို့ ကြိုးပမ်းမှုတွေကြောင့် လူသိများ ထင်ရှားပါတယ်။

မစ္စတာရွမ်ခရိုင်ဟာ ဝန်ကြီးချုပ် မစ္စဖယ်ထောင်ထန်ကို ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေရဲ့ ပုဒ်မ ၁၆၀ (၄) နဲ့ ကျင့်ဝတ်စံနှုန်းများအတွက် ပုဒ်မ (၈) ကို ချိုးဖောက်ခြင်း ရှိ၊ မရှိ စုံစမ်းစစ်ဆေးပေးဖို့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (EC) ကို တောင်းဆိုခဲ့တာပဲဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါ ပုဒ်မတွေထဲမှာ အစိုးရအဖွဲ့ဝင် ဝန်ကြီးတွေအနေနဲ့ သိသာထင်ရှားတဲ့ ရိုးသားမှု ရှိရမယ်လို့ ပြဋ္ဌာန်းထားပါတယ်။

မစ္စဖယ်ထောင်ထန်ဟာ ဩဂုတ်လ ၁၆ ရက်နေ့မှာ လွှတ်တော်ကနေ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံရပြီးတဲ့နောက် သူ (မ) ရဲ့ မိခင်ဖြစ်သူကို အစုရှယ်ယာတွေ လွှဲပြောင်းပေးတဲ့ စက်တင်ဘာ ၃ ရက်နေ့အထိ အစုရှယ်ယာတွေကို ဆက်လက် ပိုင်ဆိုင်ထားတာကို တွေ့ရတယ်လို့ မစ္စတာရွမ်ခရိုင်က ထောက်ပြခဲ့ပါတယ်။

အခုကိစ္စကို ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အနေနဲ့ စုံစမ်းစစ်ဆေးပေးဖို့အပြင် ဝန်ကြီးချုပ်ကို ရာထူးကနေ ဖယ်ရှားသင့်၊ မသင့် ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့အတွက် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ ခုံရုံးအထိ တင်သွင်းပေးဖို့လည်း တောင်းဆိုသွားမှာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ သူဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ဩဂုတ် ၇ ရက်နေ့မှာ ဖျက်သိမ်းခံလိုက်ရတဲ့ Move Forward Party (MFP) ပါတီကို စုံစမ်းစစ်ဆေးပေးဖို့ လျှောက်ထားတောင်းဆိုခဲ့သူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

သူ့ရဲ့ အောင်မြင်တဲ့ နောက်ထပ် လုပ်ဆောင်ချက် တစ်ခုကတော့ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ၂၅ ဦးမြောက် ဝန်ကြီးချုပ် ဆမက်ခ်ဆွန်ထာရာဝပ် (Samak Sundaravej)၊ ၂၀၀၈ ခုနှစ်မှာ နုတ်ထွက်ခဲ့ရတဲ့  ကိစ္စမှာလည်း စုံစမ်းစစ်ဆေးဖို့ လျှောက်ထား တောင်းဆိုခဲ့ဖူးပါသေးတယ်။

****************************************

 

“ပေါလ်ပေါ့ဂ်ဘာ လေးနှစ်ပွဲပယ်ပြစ်ဒဏ် အယူခံအောင်မြင်”

 

ဂျူဗင်တပ်အသင်းနဲ့ ပြင်သစ်လက်ရွေးစင် ကွင်းလယ်ကစားသမား ပေါလ် ပေါ့ဂ်ဘာရဲ့ DHEA တားမြစ်ဆေး သုံးစွဲခဲ့မှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး လေးနှစ်ပွဲပယ်ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ထားမှုဟာ အယူခံအောင်မြင်ခဲ့တာကြောင့် ၁၈ လပဲ ပွဲပယ်ပြစ်ဒဏ်ကျခံရတော့မှာ ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

ယမန်နှစ်က လေးနှစ်ပွဲပယ် ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခံရပြီးတဲ့နောက်မှာ ပေါ့ဂ်ဘာဟာ အားကစားခုံရုံး (Court of Arbitration for Sport – CAS) မှာ အယူခံတက်ခဲ့ပြီးနောက် ပွဲပယ်ပြစ်ဒဏ်ကာလကို ၁၈ လအထိ လျှော့ပေးခြင်းခံရတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် သူဟာ ၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လမှာ ဘောလုံးကစားခွင့် ပြန်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

“နောက်ဆုံးတော့ အိပ်မက်ဆိုးကြီးက ပြီးဆုံးခဲ့ပါပြီ။ အားကစားခုံရုံးရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကြောင့် ကျွန်တော့်ရဲ့ အိပ်မက်တွေနောက် ပြန်လိုက်ခွင့်ရတော့မယ့် နေ့ရက်တွေကို မျှော်လင့်နိုင်ပါပြီ” လို့ ပေါ့ဂ်ဘာက ပြောပါတယ်။

ဒါ့အပြင်ကစားသမားဟာ အဲဒီကိစ္စတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စိတ်ဓာတ်ကျစရာတွေဖြစ်ခဲ့ရလို့ ကြိုးစားထားသမျှတွေဟာ ရပ်တန့်သွားသလိုဖြစ်ခဲ့ပြီး အခုတော့ သူဟာ သူချစ်တဲ့ ဘောလုံးကွင်းတွေထဲ ပြန်လည် ခြေချရတော့မှာဖြစ်လို့ စိတ်အားထက်သန်နေတယ်လို့ အသိပေးထားပါတယ်။

အသက် ၃၁ နှစ်အရွယ် ပေါ့ဂ်ဘာဟာ နောက်နှစ် ဇန်နဝါရီလမှာ လေ့ကျင့်ခန်းဆင်းခွင့်ရမှာဖြစ်ပြီး မတ်လမှာတော့ ပွဲထွက်ကစားခွင့်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိမှာတော့ သူဟာ အိမ်မှာပဲ ကိုယ်ပိုင်လေ့ကျင့်ခန်း အစီအစဉ်တွေနဲ့ ကြံ့ခိုင်မှုကို ထိန်းသိမ်းနေတယ်လို့ အားကစားသတင်းတွေက ဖော်ပြပါတယ်။